भारतातील बँकाही बुडण्याच्या धोक्यात आहेत का ? अमेरिकेसारखी परिस्थिती तर नाही ना ?
जितेंद्र कोळी
पारोळा प्रतिनिधी
मो: 9284342632
सिल्व्हर व्हॅली बँक आणि सिग्नेचर बँक या दोन अमेरिकन बँका बुडत असताना आणि क्रेडिट सुईस सारख्या मोठ्या युरोपीय गुंतवणूक बँकिंगवर सतत नकारात्मक बातम्या येत असताना, येत्या काळात भारतातही असे संकट पाहायला मिळेल का, यावर रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडियाचे गव्हर्नर शक्तीकांत दास यांची प्रतिक्रिया आली आहे. भारतीय बँकिंग व्यवस्था अतिशय मजबूत असल्याचा विश्वास त्यांनी व्यक्त केला आहे. देशांतर्गत अर्थव्यवस्था आणि आर्थिक क्षेत्र स्थिर असून महागाईचा वाईट टप्पा मागे असल्याचे शक्तिकांत दास यांनी शुक्रवारी सांगितले. ते पुढे म्हणाले की, महामारी, युक्रेन युद्ध आणि जगभरातील कडक आर्थिक धोरणामुळे जागतिक अर्थव्यवस्थेला अनेक धक्के बसले असूनही हे आहे.
यूएस बँकिंग संकटात आमच्या बँका किती सुरक्षित आहेत?
या संपूर्ण संकटाबाबत गव्हर्नर म्हणाले की, जोखीम व्यवस्थापन किती महत्त्वाचे आहे हे अमेरिकेच्या बँकिंग प्रणालीने दाखवून दिले. या संकटाने हे दाखवून दिले आहे की मालमत्ता दायित्व व्यवस्थापन अत्यंत महत्त्वाचे आहे. आता जोखमीच्या मूळ कारणांकडे लक्ष देणे अत्यंत आवश्यक आहे. अशा गोष्टींवर देखरेख करणारी यंत्रणा असावी. त्यांनी सांगितले की, बँकांना जोखीम व्यवस्थापन प्रणाली अधिक मजबूत करण्यास सांगितले आहे. बँकांना जोखीम विरूद्ध पुरेसा बफर तयार करण्यास सांगितले आहे. याशिवाय भारतीय बँकांनी पुरेशा अतिरिक्त भांडवलाची व्यवस्था केल्याचे आश्वासन त्यांनी दिले. त्यांनी बँकांचे ऑफ-साइट पर्यवेक्षण कडक केले आणि वारंवारता वाढवली. संभाषणात, पुन्हा एकदा क्रिप्टोकरन्सीवर, त्यांनी पुनरुच्चार केला की क्रिप्टोकरन्सी बँकांसाठी एक वास्तविक धोका असू शकते.
व्याजदर पुन्हा वाढणार का?
चलनवाढ आणि आर्थिक संकटाच्या पार्श्वभूमीवर, आरबीआयने व्याजदरात म्हणजेच रेपो रेटमध्ये वाढ करू नये अशी अपेक्षा आहे. यावर शक्तिकांत दास म्हणाले की, व्याजदर नेहमीच कमी राहतील असे मानणे योग्य ठरणार नाही. बँकांनी व्याजदरांशी संबंधित जोखीम योग्यरित्या समजून घेणे महत्वाचे आहे. आरबीआय पुढील पतधोरणात व्याजदर वाढवणार असल्याचेही अनेक आर्थिक संशोधनात म्हटले आहे. डीबीएस ग्रुप रिसर्चने या आठवड्यात जारी केलेल्या आपल्या अहवालात भाकीत केले आहे की महागाई कमी करण्याच्या प्रयत्नात, आरबीआयची चलनविषयक धोरण समिती पुन्हा रेपो दरात 0.25 टक्क्यांनी वाढ करू शकते.
जागतिक वाढ आता कशी दिसत आहे?
आरबीआय गव्हर्नर म्हणाले की, काही महिन्यांपूर्वी जागतिक मंदीबद्दल अत्यंत चिंता असूनही, जागतिक अर्थव्यवस्थेने अधिक लवचिकता दर्शविली आहे. जागतिक विकासदरात घसरण होत आहे. चलनवाढीच्या चालकांमध्ये संरचनात्मक बदलांबद्दल देखील लक्षणीय अनिश्चितता आहे. हे श्रमिक बाजारातील गतिशीलतेपासून ते बाजारातील शक्ती आणि कमी कार्यक्षम पुरवठा साखळींच्या एकाग्रतेपर्यंत आहेत, ते म्हणाले की, जागतिक अन्न, ऊर्जा आणि इतर वस्तूंच्या किमती त्यांच्या वरच्या पातळीपासून कमी होत आहेत यासारखे आत्मविश्वास निर्माण करणारे पैलू देखील आहेत. तसेच पुरवठा साखळी पूर्वपदावर येत आहे. अशा परिस्थितीत आयात महागाई नियंत्रणात असायला हवी.