चंद्रपूर महाऔष्णिक विद्युत केंद्राचे कार्बन उत्सर्जन शून्यतेच्या दिशेने पाऊल
🖋️ मीडिया वार्ता वृत्तसेवा
📱 8830857351
चंद्रपूर, 24 नोव्हेंबर
चंद्रपूर महाऔष्णिक विद्युत केंद्र, वैज्ञानिक आणि औद्योगिक संशोधन परिषद (सीएसआयआर-नीरी) यांनी संयुक्त करार केला असून, चंद्रपूर वीज केंद्रात लूप प्रकाश उत्प्रेरक क्रियेद्वारे (अलगी/शेवाळ) साठवणूक करण्याच्या संदर्भात पुढाकार घेतला आहे. कार्बन न्यूट्रॅलिटी, कार्बन क्रेडिट्स याविषयी संयुक्त राष्ट्रांच्या वचनबद्धतेनुसार कार्बन फूट प्रिंट्सचा अंदाज आणि त्याचे प्रमाण कमी करण्याच्या उद्देशाने चंद्रपूर महाऔष्णिक वीज केंद्राने हाती घेतलेला हा पहिलाच प्रकल्प आहे.
या प्रकल्पाला भारत सरकारच्या वैज्ञानिक आणि औद्योगिक संशोधन परिषदेने (सीएसआयआर) निधी दिला आहे. 22 नोव्हेंबर 2023 रोजी अधिकृतपणे या करारनाम्यावर चंद्रपूर महाऔष्णिक विद्युत केंद्राचे मुख्य अभियंता गिरीश कुमारवार आणि नागपूर येथील सीएसआयआर-एनइइआरआयचे प्रमुख शास्त्रज्ञ डॉ. अमित बाफना यांनी महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळ, मुंबईचे प्रमुख वैज्ञानिक अधिकारी डॉ. विश्‍वजीत ठाकूर यांच्या उपस्थितीत स्वाक्षरी केली आहे.
यावेळी चंद्रपूरचे प्रादेशिक अधिकारी तानाजी यादव, चंद्रपूर महाऔष्णिक विद्युत केंद्राचे उप मुख्य अभियंता श्याम राठोड, डॉ. भूषण शिंदे, विराज चौधरी, अनिल पुनसे, महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळाचे उप प्रादेशिक अधिकारी उमाशंकर भादुले, क्षेत्र अधिकारी सुरेंद्र कारनकर, पूनम पोयरेवार उपस्थित होते. पर्यावरण विभागाचे अधिकारी दत्तात्रय पिंपळे (अधीक्षक अभियंता), कार्यकारी रसायनशास्त्रज्ञ डॉ. विजय येउल आणि वरिष्ठ रसायनशास्त्रज्ञ माया डफाडे यांनी कार्यक्रमाचे यशस्वी आयोजन केले.
भारताचे, वैज्ञानिक आणि औद्योगिक संशोधन परिषद, महाराष्ट्र प्रदूषण नियंत्रण मंडळ आणि महानिर्मितीचे डॉ. पी. अनबलगन, अध्यक्ष व व्यवस्थापकीय संचालक (संचलन) संजय मारुडकर, संचालक (खनिकर्म) डॉ. धनंजय सावळकर, संचालक (वित्त) बाळासाहेब थिटे, संचालक (प्रकल्प) अभय हरणे, कार्यकारी संचालक (संवसू-2) पंकज सपाटे, कार्यकारी संचालक (पर्यावरण व सुरक्षितता) डॉ. नितीन वाघ आणि कार्यकारी संचालक (संवसू-1) राजेश पाटील यांच्या मार्गदर्शनाखाली चंद्रपूर वीज केंद्र या क्षेत्रात यशस्वी वाटचाल करीत आहे.
• करारामागील मुख्य कारण
मानवीय हस्तक्षेपांमुळे निर्माण झालेल्या हवामान बदलाच्या धोक्याच्या संकटाने गेल्या काही दशकांपासून जगाचे लक्ष वेधले आहे. तथापि, कार्बन शोषणे आणि साठवणूक पद्धती तंत्रज्ञान विकसित करताना अनेक अडचणी होत्या आणि ही बाब आर्थिकदृष्ट्या परवडणारी नव्हती तसेच त्याचे दूरगामी परिणाम देखील अस्पष्ट होते. मात्र आता, एकपेशीय वनस्पती (अलगी/शेवाळ) वापरून कार्बन डाय ऑक्साईड (सीओ-2) चे जैविक कॅप्चर हे विविध औद्योगिक प्रक्रियांमधून आणि मानववंशजन्य स्त्रोतांमधून निर्माण होणार्‍या अतिरिक्त सीओ-2 चा पुनर्वापर करण्यासाठी एक आकर्षक माध्यम मानले जाते. शिवाय, एकपेशीय वनस्पतींद्वारे, सीओ-2 कॅप्चर केले जाऊ शकते आणि जैवविविधतेमध्ये पुनर्वापर केले जाऊ शकते, ज्याचा वापर जैव ऊर्जा (बायोएनर्जी) आणि इतर मूल्यवर्धित उत्पादनांच्या उत्पादनासाठी लिपिड तयार करण्यासाठी कार्बन स्त्रोत म्हणून केला जाऊ शकतो.
