सन्मार्ग, सेवा आणि साधनेचा अखंड दीप — आप्पासाहेब धर्माधिकारी व सचिन दादा धर्माधिकारी
पर्यावरण संरक्षण व जनजागृती सेवा संस्था महाराष्ट्र अध्यक्ष शैलेश चव्हाण
अँड.रत्नाकर पाटील
रायगड ब्युरो चीफ
९४२०३२५९९३
अलिबाग:- रायगड जिल्ह्याला आध्यात्मिक, सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिक वैभवाची अखंड परंपरा लाभलेली आहे. छत्रपती शिवाजी महाराजांचा तेजोमय वारसा, संत तुकाराम महाराजांचे भक्तीभावी चिंतन आणि समर्थ रामदास स्वामींचे प्रबोधनपर विचार या सर्वांनी या भूमीला अद्वितीय ओळख दिली आहे.
या भूमीतून युगानुयुगे लोकप्रबोधनाचा प्रवाह वाहत राहिला, आणि त्या प्रवाहाचा आधुनिक काळातील सजीव झरा म्हणजे पद्मश्री डॉ. आप्पासाहेब धर्माधिकारी.
—
आध्यात्मिक प्रबोधनाचा नवा युगारंभ
आप्पासाहेब धर्माधिकारी यांनी समर्थ रामदास स्वामींच्या विचारांना, दासबोधाच्या उपदेशांना आणि “माणूस सुधारला पाहिजे” या संकल्पनेला आपल्या जीवनाचा पाया बनविला.
त्यांचे निरूपण हे केवळ प्रवचन नसून आत्मजागृतीचा प्रवास आहे.ते नेहमी सांगतात “विज्ञान हे सेवेसाठी आहे; अवगुणांना बळ देण्यासाठी नव्हे.”त्यांच्या विचारांतून विज्ञान, तंत्रज्ञान आणि अध्यात्म यांचा अद्भुत संगम दिसतो. आधुनिकतेचा स्वीकार करतानाही त्यांनी भारतीय संस्कृतीतील मूल्यांचा गाभा जपला आहे.
—
सेवा हाच धर्म — वारसा पुढे नेणारे सचिन दादा धर्माधिकारी
स्वर्गीय नानासाहेब धर्माधिकारी यांनी रुजवलेला “सेवा हाच धर्म” हा विचार आप्पासाहेबांनी आचरणातून समाजात रुजवला. आणि आज सचिन दादा धर्माधिकारी हा तेजस्वी वारसा समर्थपणे पुढे नेत आहेत.सचिन दादांच्या नेतृत्वाखाली धर्माधिकारी परिवाराची वाटचाल अधिक गतिमान, संघटित आणि आधुनिक झाली आहे.
त्यांनी आप्पासाहेबांच्या अध्यात्मिक तत्त्वांना आधुनिक माध्यमांतून लोकांपर्यंत पोहोचवले आहे.सचिन दादांच्या कार्यशैलीत संघटन, शिस्त आणि सेवाभावाचा समन्वय दिसतो.
—
सामाजिक परिवर्तनाची साधना
आप्पासाहेबांच्या प्रेरणेने आणि सचिन दादांच्या मार्गदर्शनाखाली लाखो अनुयायी आज देशभर नि:स्वार्थ भावनेने कार्यरत आहेत.
त्यांच्याच नेतृत्वाखाली राबवले जाणारे प्रमुख उपक्रम —पर्यावरण संवर्धन व वृक्षलागवड मोहिमा ग्रामस्वच्छता व नदी स्वच्छता अभियान
रक्तदान, आरोग्य व नेत्र तपासणी शिबिरे व्यसनमुक्ती व जनजागृती मोहिमा
महिला सक्षमीकरण व शिक्षणविषयक उपक्रम या सर्व उपक्रमांतून समाजात जागृतीचा, शिस्तीचा आणि परिवर्तनाचा दीप प्रज्वलित होत आहे.
—
अध्यात्माचा व्यवहारात आविष्कार
आप्पासाहेब धर्माधिकारी यांचे निरूपण हे केवळ धर्मग्रंथांचे स्पष्टीकरण नसून व्यवहारातील अध्यात्म जगण्याचा मार्ग आहे.त्यांच्या प्रत्येक बैठकीतून श्रोत्यांना समाजासाठी, पर्यावरणासाठी आणि मानवतेसाठी काहीतरी करण्याची प्रेरणा मिळते.
त्यांचे कार्य हे सन्मानासाठी नव्हे, तर सन्मानाचे कारण बनले आहे.पद्मश्री आणि डॉक्टरेट हे त्यांच्या कर्मयोगाचे फलित आहे, आणि आज त्या तेजस्वी परंपरेचा दीप सचिन दादा धर्माधिकारी आपल्या कर्तृत्वाने अधिक उजळवत आहेत.
—
अखंड प्रवास — सेवा, संस्कार आणि साधनेचा
आप्पासाहेबांनी रुजवलेले विचार आणि सचिन दादांनी दिलेला आधुनिकतेचा वेध यांचा संगम म्हणजे “सेवा, संस्कार आणि समाजपरिवर्तन” हा महामंत्र. धर्माधिकारी परिवाराचे कार्य हे भक्तीतील कर्मयोग आहे — जिथे धर्म म्हणजे समाजसेवा, आणि साधना म्हणजे मानवतेचे रक्षण.यापुढेही हा अखंड प्रवास सन्मार्गाने, साधनेच्या प्रकाशात, समाजकल्याणाच्या भावनेने पुढे जात राहील.
कारण हा वारसा केवळ एका कुटुंबाचा नाही.
तो आहे माणसाला माणूस बनविणाऱ्या भारतीय संस्कृतीचा अखंड दीपस्तंभ.
